हॉलमार्क नसलेलं सोनं खरेदी करणे म्हणजे नुकसान पक्कं!

Siddhi News: सोनं म्हणजे केवळ दागदागिने नव्हे — ती आपल्या आयुष्यातील आर्थिक सुरक्षेची, परंपरेची आणि गुंतवणुकीची खात्री असते. पण जर हेच हॉलमार्क नसलेलं सोनं असेल, तर आपली मेहनतीची कमाई एका चुकीच्या निर्णयाने वाया जाऊ शकते.
चला, समजून घेऊया की हॉलमार्क नसलेलं सोनं खरेदी करणे इतकं धोकादायक का असतं, आणि कोणत्या महत्त्वाच्या गोष्टी तपासून तुम्ही सोनं खरेदी केल्यास तुमचे पैसे सुरक्षित राहतील.

हॉलमार्किंग म्हणजे नेमकं काय?

हॉलमार्किंग म्हणजे भारत सरकारच्या BIS (भारतीय मानक संस्था) कडून अधिकृतपणे दिले जाणारे सोन्याच्या शुद्धतेचं प्रमाणपत्र.

यामध्ये तीन प्रमुख बाबी असतात:

BIS चा अधिकृत लोगो
शुद्धतेचा दर्जा (उदा. 22K916)
HUID – Hallmark Unique Identification Number

ही मोहर म्हणजे तुम्ही घेत असलेलं सोनं खरंच तितकं शुद्ध आणि वजनात योग्य आहे, याची खात्री.

वाचा: What is Hallmarking:हॉलमार्किंग म्हणजे काय? सोन्याची शुद्धता कशी ओळखावी ते समजून घ्या

हॉलमार्क नसलेलं सोनं खरेदी केल्याचे धोके

1. नकली किंवा कमी दर्जाचं सोनं मिळण्याचा धोका

हॉलमार्क नसलेलं सोनं अनेकदा शुद्धतेत कमी असतं किंवा अगदी बनावटही असू शकतं.
तुम्ही 22 कॅरेटच्या किमतीत 18 कॅरेटचं सोनं विकत घेतलं, हे तुमचं लक्षातही येणार नाही — आणि यामुळे थेट फसवणूक

2. विक्रीच्या वेळी कमी किंमत

हॉलमार्क नसलेलं सोनं पुन्हा विकताना सराफ तुमच्याकडून गाळणी (purity testing) मागेल.
ते कमी शुद्ध असल्याचं दिसलं, तर किंमत थेट 10-15% पर्यंत घटू शकते.

3. कायदेशीर संरक्षणाचा अभाव

जर दागिन्यांमध्ये दोष आढळला, तरी हॉलमार्क नसल्याने BIS कडे तक्रार करता येत नाही.
म्हणजे तुमचं संरक्षणच नाही!

4. फसवणुकीला खुलं आमंत्रण

बाजारात अनेक fly-by-night विक्रेते बनावट सोनं विकतात.
हॉलमार्क नसेल, तर तुम्ही कोणत्याही प्रकारे तपासणी करू शकत नाही.
फक्त विक्रेत्याच्या शब्दांवर विश्वास ठेवावा लागतो — आणि तो विश्वासघात करू शकतो.

हॉलमार्किंगचे फायदे

सोन्याची खात्रीशीर शुद्धता

22K916 म्हणजे 91.6% शुद्धता — हॉलमार्किंगमुळे ही माहिती स्पष्टपणे मिळते.

विश्वासार्हता

हॉलमार्क असलेले दागिने सराफांमध्ये सहज स्वीकारले जातात. पुन्हा विक्रीही सोपी.

कायदेशीर हक्क

हॉलमार्क असलेल्या सोन्यावर BIS कायद्यांखाली ग्राहक संरक्षण उपलब्ध आहे.

फसवणूक टाळता येते

शिक्का आणि HUID नंबरमुळे खोटं सोनं लगेच ओळखता येतं.

वाचा: Hallmarking Gold का खरेदी करावे? जाणून घ्या 10 फायदे

हॉलमार्क नसलेलं सोनं कसं ओळखाल?

BIS Logo: त्रिकोणी चिन्ह – BIS ची ओळख.
Purity Mark: 22K916, 18K750 असे स्पष्ट उल्लेख.
HUID नंबर: 6 अंकी युनिक कोड (उदा. B4G7KQ)

या तीन गोष्टी नसेल, तर समजा की सोनं हॉलमार्क केलेलं नाही.

BIS Care App – तुमच्या मोबाइलवर सोन्याची खात्री

सरळ तुमच्या मोबाइलमध्ये BIS Care App डाउनलोड करा, आणि दागिन्यावर असलेला HUID नंबर टाका.
तुम्हाला खालील माहिती मिळेल:

हॉलमार्किंगची तारीख

हॉलमार्किंग सेंटरचं नाव, रेकॉग्निशन नंबर व पत्ता

ज्वेलर्सचं नाव किंवा BIS लायसन्स नंबर

दागिन्याचा प्रकार – उदा. अंगठी, चैन, झुमके

कॅरेट प्रमाण – 14K, 18K, 22K वगैरे

(सध्या वजन दाखवलं जात नाही, पण भविष्यात दागिन्यांच्या फोटो सहित वजन सुद्धा दिसेल.)

हा अ‍ॅप म्हणजे डिजिटल ओळखपत्र!

कायदेशीर नियम – हॉलमार्किंग बंधनकारक आहे

भारतात 1 जून 2021 पासून हॉलमार्किंग अनेक जिल्ह्यांमध्ये कायदेशीर बंधनकारक झाली आहे.
फक्त BIS नोंदणीकृत ज्वेलर्सच हॉलमार्क असलेले दागिने विकू शकतात.

अपवाद: 2 ग्रॅमपेक्षा कमी वजनाचे दागिने
विशिष्ट हस्तकला/पारंपरिक दागिने

पण याव्यतिरिक्त कुठेही हॉलमार्क नसल्यास — सावधान!

सुरक्षित खरेदीसाठी 5 सोप्या टिप्स

1. हॉलमार्क बघा, फसवून घेऊ नका!
2. BIS नोंदणीकृत दुकानातूनच खरेदी करा.
3. HUID नंबर BIS Care App वर तपासा.
4. स्पष्ट आणि पूर्ण माहिती असलेलं बिल घ्या.
5. मोठ्या खरेदीसाठी तज्ञ सल्ला घ्या.

हॉलमार्क नसलेलं सोनं म्हणजे असुरक्षित गुंतवणूक

सोनं घेताना हॉलमार्क नाही? तर थांबा!

तुमची मेहनतीची कमाई वाया जाऊ नये, यासाठी फक्त हॉलमार्क केलेलं सोनंच खरेदी करा.
हॉलमार्किंग हे केवळ शुद्धतेचं नव्हे, तर तुमच्या पैशाचं संरक्षण करणाऱ्या महत्त्वाच्या पायऱ्यांपैकी एक आहे.

सजग ग्राहक व्हा – हॉलमार्क बघा, HUID तपासा, आणि फक्त अधिकृत विक्रेत्याकडूनच खरेदी करा. तुमची गुंतवणूक सुरक्षित ठेवा.